Als de dagen langer worden en de eerste bloemen beginnen bloeien, dan weten we dat de lente in aantocht is. De lente is het perfecte moment om buiten aan de slag te gaan en onze omgeving groener en biodiverser te maken. Viaverda ondersteunt tuinaannemers bij ontwerp, aanleg en beheer van biodiverse tuinen. Dat is handig, want biodiversiteit is één van de aandachtspunten in het GroenGek(l)eurd lastenboek.

In september 2024 eindigde het project “Biodivers groen: klimaatrobuust en budgetvriendelijk”. Tijdens het project werden vier verschillende demotuinen in Oost-Vlaanderen ontworpen en ingericht volgens een vast stappenplan, van analyse tot beplantingsontwerp en beheerplan, om tot een natuurlijke en biodiverse beplanting te komen. Alle informatie en heel wat beeldmateriaal over het stappenplan, het ontwerp, de uitvoering en de biodiversiteitsmetingen van de demozones kan je nu online bekijken via de virtuele rondleidingen. Neem gerust een kijkje en laat je inspireren!

Na dit project volgde meteen de start van twee andere biodiversiteitsprojecten, namelijk SIER+ en Beau Vivaces. In het SIER+-project wordt de functionele meerwaarde, met focus op biodiversiteits- en voedingswaarde, van houtachtige sierplanten geëvalueerd, gekwantificeerd en economisch gevaloriseerd. Enerzijds zal er een publiek toegankelijke plantendatabank opgesteld worden, die informatieve plantfiches over verschillende species en hun cultivars zal bevatten. Anderzijds zullen er ook twee gestandaardiseerde scoringsmethodieken ontwikkeld worden, één om de biodiversiteitswaarde voor bestuivende insecten te bepalen en één om het voedingspotentieel voor de mens te bepalen. De vergaarde kennis zal dan ook gedeeld worden zodat de groensector van deze informatie gebruik kan maken om betrouwbare informatie door te geven over de functionele meerwaarde van hun sierteeltsortiment. In het Beau Vivaces project worden verschillende vaste planten-cultivars onderzocht naar een meerwaarde voor biodiversiteit. Enerzijds zal het biodiversiteitspotentieel van enkele inheemse soorten en hun cultivars onderling vergeleken worden. Die informatie zal dan geïntegreerd worden in een database. Er zal ook een innovatieve digitale praktijkgids met infographics ontwikkeld worden, met de belangrijkste soorten en tips. Via deze projecten willen we telers van sierplanten en vaste plantenkwekers van wetenschappelijk onderbouwde informatie voorzien, hetgeen de sector alleen maar ten goede komt.

Hier vind je nog meer informatie rond bijenvriendelijke plantkeuze en plantcombinaties:

• infofiches bijenvriendelijke rozen
• Presentatie Biodiverse tuin: planten voor een bijenrestaurant
• Informatiefiches plantcombinaties

Het tuinencomplex (ontwerp, aanleg en beheer) speelt met een oppervlakte van 12% een belangrijke rol om de doelstellingen op het vlak van klimaat en biodiversiteit te halen. Dat blijkt onder meer uit het lerend netwerk rond de Green Deal Natuurlijke tuinen, die in 2020 werd opgestart en waarvan Viaverda, Groen Groeien, AVBS en Pro4Green mede-initiatiefnemer zijn. Tijdens verschillende infomomenten, opleidingen en workshops konden tuinprofessionals informatie uitwisselen en van elkaar leren over de uitdagen waar de tuinsector mee geconfronteerd wordt. Deze uitdagingen brengen heel veel vragen met zich mee. Zoals: welke beplanting is tegen deze sterke schommelingen bestand? Hoe maak ik een tuin toekomstbestendig en klimaatrobuust? Voldoet dit aan de verwachtingen van de klant? Wanneer en hoe combineer ik inheemse met uitheemse beplanting en waar vind ik de informatie? Hoe zorg ik het volledige jaar voor voedsel voor insecten en andere fauna? Tijdens en binnen het lerende netwerkmomenten werden deze vragen behandeld of werden er handleidingen (zoals deze laagdrempelige en deze diepgaandere) opgesteld.

Maar liefst 600 geïnteresseerden abonneerden zich op de nieuwsbrief, waar zij inspiratie ontvingen en op de hoogte bleven van de Green Deal Natuurlijke Tuinen.

Een tweede grote verdienste is dat het overleg tussen de verschillende sectororganisaties werd opgestart. Hierdoor worden natuurlijk ontwerp, aanleg en beheer beter op elkaar afgestemd. Een noodzakelijke afstemming die ervoor zorgt dat het eindresultaat zijn volle potentieel kan benutten om een bijdrage te leveren in de aanpak van biodiversiteits- en klimaatcrisis.

Dit overleg vormde het startpunt voor de ontwikkeling van een gemeenschappelijke visie, aanbevelingen voor de sector zelf én voor (samenwerking met) de Vlaamse overheid. De aanbevelingen werden gebundeld in een nota die de initiatiefnemers op het slotmoment op maandag 9 december in de plantentuin van Meise aan de Vlaamse overheid hebben overhandigd. Het belang van certificering voor tuinaannemers, waar GroenGek(l)eurd ten volle op inzet, werd hierin sterk benadrukt.

GroenGek(l)eurd tuinaannemers zetten in op natuurlijk evenwicht door het bevorderen van biodiversiteit. Dit tonen ze aan via een aantal maatregelen die tijdens de  audit gecontroleerd worden. GroenGek(l)eurd vroeg voor deze nieuwsbrief aan Marc Galle van Westdreef Tuinaannemingen en Eddy Janssens van Tuinproject, 2 gecertificeerde tuinaannemers, hoe ze dit implementeren in hun dagdagelijkse werking.

 “Een goeie analyse van de huidige situatie van de bodem is al een goed begin” geeft Marc aan. “Meestal komen we terecht op verstoorde bodem, die op orde krijgen is de basis van alle biodiversiteitsmaatregelen die volgen. Bodemzorg is de sleutel van je project.” Ook Eddy beaamt dit: “De aanlegfase is de enige moment dat de bodem ten gronde kan worden aangepakt, nadien zijn enkel lapmiddelen mogelijk.”

Vanuit de bodem en het microklimaat komen beide tuinaannemers dan tot een veerkrachtig ontwerp, waarbij dood hout, wateropvang en inheemse planten vaste onderdelen zijn in elk project, aangepast aan de context van de klant weliswaar. Hierbij is het cruciaal om goed te luisteren naar de wensen van de klant en hun ideeën trachten te versterken, of net te ontraden indien ze niet haalbaar zijn.

Eddy tracht ook steeds bestaande plantstructuren, zoals hagen, uitgegroeide struiken en bomen, te bewaren. “Bestaande hagen hebben trouwens al hun ecosysteem ontwikkeld. Deze zullen de toekomstige ontwikkeling van de tuin en het tuinecosysteem zeker bevorderen.”

Dan volgt de plantkeuze, waarbij de juiste plant op de juiste plaats cruciaal is. “Je kan de bodem aanpassen aan de plant, maar dat is korte termijn denken. Voor solitaire planten gaat dat nu nog, deze zijn sterk. Maar de meeste planten zijn graag onderdeel van een gemeenschap waar ze elkaar versterken en dat kan enkel als de natuurlijke habitat gerespecteerd wordt. Zo vermijdt je ook ziektes.” , aldus Marc. Eddy vult aan dat een beplanting in verschillende lagen essentieel is. Op die manier kan het geheel een ecologische meerwaarde betekenen, voor zowel klant als omgeving.

Hoe overtuigen beide tuinaannemers hun klanten van deze aanpak? “De meeste klanten staan hier momenteel zeker voor open. De resultaten zijn ook altijd erg beloftevol.” vertelt Eddy. Marc ervaart dat klanten steeds nieuwsgieriger zijn naar ecologische oplossingen. “Door voorbeelden te tonen, de voordelen uit te leggen op lange termijn (zoals minder onderhoud en meer leven in de tuin) en visueel te werken, kunnen klanten overtuigd worden. Beelden en verhalen overtuigen meer dan theorie.”

We profiteerden van de eerste zonnige dagen van het nieuwe jaar om de sociale media campagne voor het GroenGek(l)eurd kwaliteitslabel voor tuinaannemers af te trappen. Hiermee willen we het label breder bekend maken bij al jullie klanten, zoals particuliere tuinliefhebbers, bedrijventerreinbeheerders, groendiensten,…, maar ook bij leveranciers en de regelgevende overheden. Het kwaliteitslabel toont immers niet enkel jullie vakbekwaamheid, klantvriendelijkheid en professionaliteit, het borgt ook kwaliteit in de keten en bewijst dat jullie in orde zijn met de regelgeving.

Op Linkedin benadrukten het voordeel van het kwaliteitslabel voor jou als ondernemer in de groenvoorziening via een diepgaander artikel. Intussen kon ongeveer één derde van de tuinaannemers die ons contacteerden het certificaat behalen. Deze ondernemers gaven als voornaamste positieve feedback de meerwaarde om je bedrijf en organisatie eens vanop een afstand te bekijken, te verbeteren waar nodig en met een gerust hart te weten dat het bedrijf weer helemaal op orde staat.

Op facebook en Instagram werd het promotiefilmpje van Bartel Van Riet zeer goed onthaald en sinds 1 februari al 175.000 keer bekeken. Deze week startte een vervolg campagne met onze meer traditionele advertentie. Sinds onze eerste voorzichtige stappen op sociale media in maart 2023 hebben we intussen 1700 volgers op facebook en 740 volgers op Instagram, mooi verdeeld tussen geïnteresseerde Vlaamse tuinliefhebbers en Vlaamse tuinaannemers. Zowel tuinliefhebbers als bedrijventerreinbeheerders informeerden naar ons kwaliteitslabel en inmiddels werd onze pagina met gecertificeerde bedrijven meer dan 1600 keer bekeken.

Naast de sociale media maken we natuurlijk ook promotie via meer traditionele kanalen. Afgelopen jaar verschenen daarenboven nog verschillende artikels in vaktijdschriften, en waren we prominent aanwezig op sectorevenementen. Zo werken we eraan dat kwaliteit en professionaliteit in de tuinaanleg altijd eenvoudig herkenbaar blijft met het GroenGek(l)eurd kwaliteitslabel.

Kom je GroenGek(l)eurd ergens tegen tijdens het scrollen, geef ons dan gerust een like of een comment. We kijken er naar uit!

• 10-12/04/2025: 14ème édition du Concours du Meilleur Jeune Jardinier door Pro4Green te Aywaille (14ème édition du Concours du Meilleur Jeune Jardinier – Pro4Green)
• 25/04/2025, 23/05/2025 en 20/06/2025: Workshop ‘Tuinstraat op maat van jouw stad of gemeente’ te Herentals (Workshop ‘Tuinstraat op maat van jouw stad of gemeente’ – Herentals), Leuven (Workshop ‘Tuinstraat op maat van jouw stad of gemeente’ – Leuven) en Hasselt (Workshop ‘Tuinstraat op maat van jouw stad of gemeente’ – Hasselt) door Viaverda
• 29/4/2025: Bodemplagen in sierteelt en gazon door Viaverda
• 11/05/2025: Grenzen en ruimte herdenken: Collectieve Tuinen te Mechelen door Blikveld (Grenzen en ruimte herdenken: Collectieve Tuinen te Mechelen | Blikveld)
• 09-11/05/2025: Finale Beloftevolle Hovenier 2024-2025 op de Tuindagen van Beervelde
• 22/5/2025: Bijensymposium Gent
• 11/06/2025: Daguitstap richting Nederland door Pro4Green (Daguitstap – Pro4Green)
• 21/06/2025: Bedrijfs- en tuinbezoek met familiale BBQ door Sint-Fiacre
• 28/06/2025: Jaarlijks tuinfeest door Pro4Green (Tuinfeest – Pro4Green)
• 159/2025 – 18/9/2025: 13de IOB zwemvijvercongres te Oostenrijk door Groen Groeien